همه میدانیم مصرف درست و به اندازه پروتئین، تا چه اندازه برای حفظ سلامتی ما ضروری است. این مسئله خصوصا برای ورزشکاران و آن دسته از افرادی که به دنبال کاهش وزن دارند اهمیت ویژه ای پیدا می کند. زیرا عدم دریافت پروتئین لازم، اغلب با علائمی همچون اضطراب، بدخوابی و کلسترول بالا همراه است. البته باید بدانید که این موارد تنها چند مورد از علائم کمبود پروتئین در بدن می باشد.
با توجه به اهمیت بالای کمبود پروتئین در بدن، درنظر داریم در این محتوا توضیحاتی در این حوزه خدمت شما ارائه دهیم.
اهمیت پروتئین در بدن چیست؟
پروتئین را میتوان یکی از مهم ترین بخش های ساختار بدن دانست. تمامی عضلات ما با کمک پروتئین ساخته شدهاند و این پروتئین ها هستند که میتوانند با افزایش سوخت و ساز، به عنوان ابزاری بالقوه برای چربی سوزی وارد عمل شوند. حتی بدن برای ساخت سلول ها و بافت های خود به چیزی جز پروتئین نیاز ندارد. با این حال میتوان درک کرد کمبود پروتئین در بدن چه بلایی را گریبانگیر ما می کند.
اما پروتئین دقیقا چیست؟ پروتئین به عنوان زنجیره ای بلند از اسید آمینه ها شناخته می شود. اسیدهای آمینه جزء ضروری ترین مولکول های بدن شناخته می شود که تنها از طریق غذا جذب بدن می شوند. در حال حاضر با توجه به جدیدترین روش های علم و تکنولوژی، اسید آمینه های زیادی در مواد خوراکی کشف شده است. اما بیشترین میزان پروتئین در منابع غذایی جانوری همچون گوشت، لبنیات، تخممرغ و ماهی وجود دارد. هرچند که برخی از غذاهای گیاهی مانند حبوبات و دانه ها نیز محتوی مقدار خوبی از پروتئین ها هستند.
شما برای انجام فعالیت های بدنی روزانه باید پروتئین مصرف کنید. زیرا نه تنها در رشد و سلامتی تمامی بخش های اعضای بدن شما نقش دارند بلکه در زیبایی شما نیز تاثیرگذار است. درواقع پروتئین ها حتی بر روی پوست و مو نیز اثری مثبت از خود به جای می گذارد. با توجه به این مسئله که به طور منظم در حال تجزیه هستند باید در مصرف آنها نهایت دقت را به کار گیرید و همواره پروتئین دریافتی را جایگزین نمائید.
اگر بخواهیم تعریف ساده ای از پروتئین را ارائه دهیم:
بدون پروتئین، بدنی برای زندگی وجود نخواهد داشت.
مطابق با تحقیقات صورت گرفته؛ به طور متوسط مقدار پروتئین مورد نیاز هر فرد در روز به اندازه ی وزن فرد به گرم است. یعنی اگر شما ۷۰ کیلوگرم وزن دارید، باید روزانه ۷۰ گرم پروتئین مصرف کنید. اگر قصد کاهش وزن دارید یا می خواهید حجم عضلات تان را افزایش دهید، باید بیشتر از این مقدار پروتئین را روزانه به بدنتان برسانید.
علائم کمبود پروتئین
هر بیماری با علائم و نشانه هایی بروز پیدا می کند. کمبود پروتئین در بدن نیز از این قاعده مستثنی نیست.
این علائم عبارتند از:
*سرعت سوخت و ساز بدن کاهش پیدا می کند.
*اختلالاتی در روند کاهش وزن افراد به وجود می آید.
* عضله سازی افراد با اختلال روبرو می شود.
*سطح انرژی کاهش می یابد و خستگی مفرط به سراغ افراد می رود.
* تمرکز و یادگیری افراد با اختلال همراه می شود.
*ثبا روحی از بین می رود.
*دردهای عضلانی، استخوان ها و مفاصل افزایش می یابد.
* میزان قند خون نرمال تغییر می کند و حتی میتواند منجر به بروز دیابت شود.
* سرعت بهبود زخم ها کاهش پیدا می کند.
*دستگاه ایمنی بدن تضعیف می شود.
نشانه های کمبود پروتئین در بدن را بشناسید
1.گرسنگی
یکی از شایع ترین نشانه های کمبود پروتئین را میتوان گرسنگی مداوم فیزیکی و عاطفی دانست. درواقع بدن از این طریق به شما اعلام می کند که به درستی تغذیه نشده است. به خصوص اگر این گرسنگی بعد از غذا و یا در طول روز بدون در نظر گرفتن و یا نخوردن غذا اتفاق افتد. پروتئین برای ترویج سیگنال های سیری به مغز و تثبیت میزان قند خون مورد نیاز است.
2.افزایش اضطراب و بدخلقی
همانطور که گفته شد اسیدهای آمینه یکی از مهم ترین عناصر بدن به حساب می آیند که در ساختمان دسته از پیام رسان های عصبی قرار دارند و اصلی ترین وظیفه آنان کنترل حال روحی افراد است. زمانی که پروتئین به اندازه کافی به بدن رسیده باشد هورمون های مغزی مانند دوپامین و سروتونین به درستی ترشح می شوند و احساسات مثبت، آرامش، هیجان و خوشبینی را به شما منتقل می کنند.
3.از دست رفتن ماهیچه ها
ماهیچه های خسته، با افزایش چربی بدن و از دست دادن ماهیچه می تواند همگی نشانه ای از مصرف پروتیین ناکافی باشند. وقتی پروتئین در رژیم غذایی کم باشد بدن مجبور به تجزیه و تحلیل ماهیچه به منظور بدست آوردن آمینو اسیدها برای فرآیندهای مختلف بدن می شود.
4.اختلال در خواب
این امکان وجود دارد که به دلیل عدم ثبات میزان قند خون بدن، کورتیزول و ترشح سروتونین کاهش پیدا کند و در نتیجه بدخوابی و حتی بیخوابی را برای افراد به دنبال داشته باشد. این نوسان اغلب در طول روز اتفاق می افتد و باید این احتمال را درنظر بگیرید که در طول شب نیز ادامه داشته باشد. کربوهیدراتها نسبت به چربی ها و پروتئین ها با شدت بیشتری قند خون را افزایش می دهند و نیاز به انسولین بیشتری دارند. مصرف غذاهای حاوی پروتئین پیش از خوابیدن می تواند به تولید تریپتوفان و سروتونین کمک کند و برخلاف غذاهای شیرین قند خون را بهطور ناگهانی بالا نبرد. درواقع پروتئین سرعت جذب قندهای مصرفی را کاهش می دهد.
5.بی نظمی چرخه قاعدگی
از جمله شایع ترین نشانه های کمبود پروتئین در بدن را میتوان بی نظمی چرخه قاعدگی دانست. حتی این کمبود میتواند عدم باروری و سندروم تخمدان پلی کیستیک را برای زنان به همراه دارد. اصلی ترین دلیل بروز این اختلال درواقع چاقی و دیابت است که هر دو این عامل به واسه کمبود پروتئین در بدن رخ می دهد. طی تحقیقات صورت گرفته چیزی حدود 50 تا 70 درصد زنانی که به سندروم تخمدان پلی کیستیک مبتلا شده اند بدنشان در برابر انسولین مقاومت نشان می دهد و این مسئله از عدم وجود پروتئین کافی در بدن نشات میگیرد. پس تا حد امکان تلاش کنید پروتئین لازم را به بدن برسانید.